Ծաղիկները հեզ թեքվում են քամու օրորի տակին

Եվ լսում նրա հեռվիցը բերող երգը տխրագին…

Քամին ծաղկունանց շուրթերն է դողդոջ շոյում, գուրգուրում

Եվ լուռ մրմնջում, թե հեռուներում ինչպես են սիրում…

Եվ այս ամենը կատարվում է միշտ իրիկնաժամին,

Երբ որ տրտում են հեզ ծաղիկները ու մեղմ է քամին:

Հարցեր 

1. Օրվա ո՞ր պահի բանաստեղծական նկարագրություն է սա:

Այս բանաստեղծությունը իրիկնաժամի մասին է:

2.  Պատմիր այս բանաստեղծության քամու մասին ( ինչպիսի՞ն է):

Քամին մեղմ է, Քամին ծաղկունանցշուրթերն  է դողդոջ շոյում, գուրգուրում :

3. Տրված բառերից և բառակապակցություններից ընտրի՝ր նրանք, որոնք բնութագրում են այս բանաստեղծական աշխարհը, և ընտրությունդ պատճառաբանի՝ր:

Չար, բարի, ատելությամբ լի, գեղեցիկ, տգեղ, քնքուշ, կոպիտ:

Բարի, գեղեցիկ, քնքուշ:

4. Բանաստեղծության մեջ ի՞նչ տրամադրություն է արտահայտված ( պատասխանդ պատճառաբանելու համար բանաստեղծոության մեջ գտիր տրամադրություն ստեղծող բառերը):

Այս բանաստեղծության մեջ շատ ուրախ տրամադրություն է:

Last Tuesday Henry Brown took his sons George and Richard and Fred to see London.

Henry Brown is taking his sons George and Richard and Fred to see London now.

Did Henry Brown take his sons George and Richard and Fred to see London last Tuesday?

Next Tuesday Henry Brown will take his sons George and Richard and Fred to see London.

They live about 50 miles from London in a small town called Greenfield.

Do they live about 50 miles from London in a small town called Greenfield?

They will live about 50 miles from London in a small town called Greenfield.

They are living about 50 miles from London in a small town called Greenfield now.

 They went by train

They will go by train

Did they go by train?

They usually go by train.

They are going by train now.

The guard blew his whistle and waved his flag and the train started.

The guard didn’t blow his whistle and wave his flag and the train start.

Did the guard blew his whistle and did he wave his flag and did the train start.?

An old lady got into the carriage.

Did an old lady get into the carriage?

An old lady gets into the carriage.

An old lady will get into the carriage.

She had a bag with her name and address on it. 

Did she have a bag with her name and address on it?

She didn’t has a bag with her name and address on it.

She had a little dog

Did she have a little dog?

She didn’t has a little dog.

She has a little dog.

Ten minutes later they came into Waterloo station 

Did they come into Waterloo station ten minutes later?

Ten didn’t minutes later they come into Waterloo station and a big red bus come along marke London Bridge.

Ten minutes later they didn’t come into Waterloo station.

A big red bus came along marked London Bridge.

Did a big red bus come along marked London Bridge?

A big red bus didn’t come along marked London Bridge.

That’s the fine ship in the river”

Is that the fine ship in the river?

That isn’t the fine ship in the river.

We’ll continue our trip for the next time.

Shall We continue our trip for the next time?

We shan’t continue our trip for the next time.

steam-train —շոգեկառք

van. —ֆուրգոն

 hurried up-շտապեց

It would be interesting to go around town on a steam train

People went to work by van․

he hastened to his task

Գրիր այս բառերի հականիշները՝ top, come, in, with, take, now, open, empty, soon, get off, old
top — bottom
come — go
in — out
with — without
take — give
now — then
open — close
empty — full
soon — late
get off — get on
old — young

Моя мама – самый дорогой человек для меня. Я её очень люблю. Люблю не за что-то, а просто так, просто за то, что она у меня есть. Я очень горжусь и дорожу своей мамой. Ближе неё у меня никого нет. Мою маму зовут  Сильва Григорян․  Она красивая. Люблю мамину улыбку и большие черный глаза, которые сверкают озорными огоньками, задорный смех и её руки, заботливые, тёплые, дорогие мне две ладошки. Моя мама очень добрая, хорошо ладит с людьми, все её уважают и любят. Она умеет поддержать в трудную минуту и согреть своей теплотой, когда иногда мне бывает грустно и горько.

Ջրոլորտի պահպանությունը: Մեզ արդեն հայտնի է, որ Երկիր մոլորակր հարուստ է ջրային ռեսուրսներով, սակայն դրանց չնչին մասն է քաղցրահամ ջուր:

Գետերի ու քաղցրահամ լճերի ջուրն օգտագործում են ոռոգման, կո­մունալ կենցաղային նպատակներով: Մեծ քանակությամբ ջուր օգտա­գործվում է նաև արդյունաբերության տարբեր ճյուղերի համար: Գետերի վրա կառուցվել են բազմաթիվ էլեկտրակայաններ, որոնք բնակչությանն ապահովում են էլեկտրաէներգիայով:

Օվկիանոսներն ու ծովերը ծառայում են մարդուն նավարկության հա­մար, ինչպես նաև՝ սննդի և բազմաթիվ օգտակար հանածոների շտեմա­րան են:

Մարդու տնտեսական գործունեության հետևանքով՝ այսօր ջրային ա­վազանները, այդ թվում նաև՝ Համաշխարհային օվկիանոսը, աղտոտված են: Հատկապես մեծ չափերի է հասնում օվկիանոսների աղտոտումը տար­բեր տեսակի նավթամթերքների արտանետումներից և գետերի բերած աղ­տոտված ջրերից: Ջրի մակերեսը ծածկվում է յուղի բարակ թաղանթով, որը դժվարացնում է օդի ու ջրի միջև գազափոխանակությունը, իսկ դա էլ ազդում է օվկիանոսների և լճային ավազանների օրգանական աշ­խարհի վրա:

Երկրագնդի վրա բազմաթիվ գետեր աղտոտված են արդյունաբերա­կան ձեռնարկություններից կատարվող արտանետումներով, կոյուղաջրե­րով, գյուղատնտեսության մեջ օգտագործվող պարարտանյութերով ու թու­նաքիմիկատներով: Առանձին գետերում ջուրը նույնիսկ թունավոր է և օգ­տագործման համար ոչ պիտանի:

Ջուրն ունի մի հիանալի հատկություն. դա ինքնամաքրման ունակու­թյունն է, որը կատարվում է աստիճանաբար՝ ջուրը հոսելու ընթացքում: Սակայն չափից ավելի աղտոտման դեպքում ջուրն այլես չի կարող ինքնամաքրվել: Դա վերաբերում է հատկապես փոքր գետերին: Այս դեպքում մարդու միջամտումն այդ գործին դառնում է անխուսափելի, այլապես՝ քաղցրահամ ջրի խիստ պակաս կլինի:

Ուստի պետք է ջրային պաշարները պաշտպանել հետագա աղտոտու­մից: Պետք է դադարեցնել կեղտաջրերի հոսքը դեպի ջրային ավազաններ: Այս ուղղությամբ հսկայական աշխատանքներ են կատարվում տար­բեր երկրներում: Հատկապես տնտեսապես զարգացած երկրները մեծ մի­ջոցներ են ծախսում արտանետված կեղտաջրերը մաքրելու համար: Կա­ռուցում են ջրամաքրման կայաններ: Բոլոր խոշոր քաղաքներն ունեն ջրա­մաքրիչ կայաններ, այդ թվում՝ նաև Երեանը:

Բավականին դժվար և առայժմ անիրագործելի է օվկիանոսների մաքրման խնդիրը: Օրինակ՝ օվկիանոսի մակերեսին հայտնված նավթի կամ յուղի շերտը մաքրելու համար ստեղծվել են հատուկ նավեր, որոնց ա­ռաջամասում տեղադրված սարքերի միջոցով ջուրն րնդունվում, մաքրվում և նորից բաց է թողնվում ծով կամ օվկիանոս:

Շատ վնասակար են նաև կոշտ թափոններր: Դրանք արտա­նետող արդյունաբերական ձեռնարկությունների կողքին կառուցում են այդ թափոնները վերամշակող գործարաններ:

Քաղցրահամ ջրի հիմնախնդիրը: Մարդուն պիտանի քաղցրահամ ջրի րնդհանուր ծավալը մեր մոլորակի վրա չնչին է: Սակայն այս չնչին ծավալը չէ, որ մտահոգում է մարդուն, այլ՝ այն, որ ցամաքի վրա քաղցրահամ ջուրը բաշխված է խիստ անհավասարաչափ և, ինչպես նշվեց վերևում՝ բավա­կանին աղտոտված է:

Աշխարհի շատ երկրներում քաղցրահամ ջրի «սով» է, որը պատճառ է դառնում բազմաթիվ հիվանդությունների, խլում մարդկային կյանքեր:

Մեր երկրում նույնպես քաղցրահամ ջուրը տեղաբաշխված է խիստ անհավասարաչափ: Սակայն մեզ ջրի «սով» չի սպառնում: Հայաստանը համարվում է ջրային ռեսուրսներով միջին ապահովվածությամբ երկիր: Քաղցրահամ ջրի հիմնախնդիրը լուծելու համար մարդը փնտրում է տարբեր ուղիներ: Նախ՝ ամենագլխավորը քաղցրահամ ջրի խնայողաբար և արդյունավետ օգտագործումն է:

Ջրային ավազանները պետք է պահպանվեն հետագա աղտոտումնե­րից, և կեղտաջրերն առանց մաքրելու չպետք է լցվեն ջրային ավազաններ: Քաղցրահամ ջրի հիմնախնդրի լուծման ուղիներից է նաև օվկիանոսի ջրի աղազերծումը և օգտագործումը: Աշխարհի մի շարք երկրներում ար­դեն կառուցվել են օվկիանոսի ջրի աղազերծման կայաններ: Հիմնախնդրի մեղման համար առաջարկում են նաև այսբերգների տեղափոխումը, հա­լեցումը և օգտագործումը:

Երկիր մոլորակի յուրաքանչյուր բնակչի պարտքն է խնայողաբար օգ­տագործել ե պահպանել ջրային պաշարները’ ապագա սերունդների հա­մար ես: Ջրի մաքրությունը կենսական հարց է բոլոր երկրների համար:

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Ի՞նչ նպատակով է օգտագործվում ջուրը երկրագնդի վրա:

Գետերի ու քաղցրահամ լճերի ջուրն օգտագործում են ոռոգման, կո­մունալ կենցաղային նպատակներով: Մեծ քանակությամբ ջուր օգտա­գործվում է նաև արդյունաբերության տարբեր ճյուղերի համար: 

1. Ինչո՞վ են աղտոտված երկրագնդի ջրերը:

Մարդու տնտեսական գործունեության հետևանքով՝ այսօր ջրային ա­վազանները, այդ թվում նաև՝ Համաշխարհային օվկիանոսը, աղտոտված են: Հատկապես մեծ չափերի է հասնում օվկիանոսների աղտոտումը տար­բեր տեսակի նավթամթերքների արտանետումներից և գետերի բերած աղ­տոտված ջրերից:

1. Ջրային ավազաններն աղտոտումից պահպանելու համար ի՞նչ աշ­խատանքներ են կատարվում:

Ջուրն ունի մի հիանալի հատկություն. դա ինքնամաքրման ունակու­թյունն է, որը կատարվում է աստիճանաբար՝ ջուրը հոսելու ընթացքում: Սակայն չափից ավելի աղտոտման դեպքում ջուրն այլևս չի կարող ինքնամաքրվել: Դա վերաբերում է հատկապես փոքր գետերին: Այս դեպքում մարդու միջամտումն այդ գործին դառնում է անխուսափելի, այլապես՝ քաղցրահամ ջրի խիստ պակաս կլինի: Ուստի պետք է ջրային պաշարները  պաշտպանել հետագա աղտոտու­մից: Պետք է դադարեցնել կեղտաջրերի հոսքը դեպի ջրային ավազաններ:

1. Ո՞րն է քաղցրահամ ջրի հիմնախնդիրը:

Մարդուն պիտանի քաղցրահամ ջրի ընդհանուր ծավալը մեր մոլորակի վրա չնչին է: Սակայն այս չնչին ծավալը  չէ, որ մտահոգում է մարդուն, այլ՝ այն, որ ցամաքի վրա քաղցրահամ ջուրը բաշխված է խիստ նհավասարաչափ և բավա­կանին աղտոտված է: Աշխարհի շատ երկրներում քաղցրահամ ջրի «սով» է, որը պատճառ է դառնում բազմաթիվ հիվանդությունների, խլում մարդկային կյանքեր:

1. Քաղցրահամ ջրի հիմնախնդրի լուծման ի՞նչ ուղիներ գիտեք:

Քաղցրահամ ջրի հիմնախնդիրը լուծելու համար մարդը փնտրում է տարբեր ուղիներ: Նախ՝ ամենագլխավորը քաղցրահամ ջրի խնայողաբար և արդյունավետ օգտագործումն է: Ջրային ավազանները պետք է պահպանվեն հետագա աղտոտումնե­րից, և կեղտաջրերն առանց մաքրելու չպետք է լցվեն ջրային ավազաններ: Քաղցրահամ ջրի հիմնախնդրի լուծման ուղիներից է նաև օվկիանոսի ջրի աղազերծումը և օգտագործումը: Աշխարհի մի շարք երկրներում ար­դեն կառուցվել են օվկիանոսի ջրի աղազերծման կայաններ: 

1. Ինչպես ենք խնայում ջուրը ձեր առօրյայում։

1. Գումարը գրի՛ առեք արտադրյալի տեսքով.
   • 1/5 + 1/5 + 1/5 + 1/5=4/5
   • 2/3 + 2/3 + 2/3 + 2/3 + 2/3=10/3
   • 4/3 + 4/3 + 4/3 + 4/3=16/3
   • 7/2 + 7/2 + 7/2=21/2
2. Արտադրյալը գրի՛ առեք գումարի տեսքով.
   • 5 . ½=1/2+1/2+1/2+1/2+1/2=5/2
   • 3 . 5/2=5/2+5/2+5/2=15/2
   • 4 . 6/7=6/7+6/7+6/7=24/7
   • 2/5 . 2=2/5+2/5=
   • 4/9 . 5=4/9+4/9+4/9+4/9+4/9=20/9
   • 2/3 . 7=2/3+2/3+2/3+2/3+2/3+2/3+2/3=14/3
3. Կատարե՛ք բազմապատկում.
   • 3/7 . 5/2=15/14
   • 8/3 . 9/4=72/12
   • 5/9 . 7/4=35/36
   • 6/7 . 3/8=18/56
   • 2/9 . 6/17=12/153
   • 10/7 . 3/8=30/56
   • 4/5 . 21/16=84/80
   • 15/4 . 5/3=75/12
   • 12/17. 31/27=372/459
   • 56/59 . 13/8=728/427
   • 25/23 . 69/70=1725/1610
   • 44/37 . 111/11=4884/407
4. Կատարե՛ք գործողությունները
   • 5/2 . 7/8 + ¾ . 9/5=35/16+27/20=283/80
   • 3/8 . 5/6 + 17/6 . 9/10=15/48+153/60=5/16+51/20=229/80
   • 11/2 . 13/12 + 5/24 . 3/2=143/24+15/48=301/48
   • 81/16 . 8/5 -3/20 . 11/4=648/80-33/80=615/80
   • 35/4 . 79/15 – 21/3 . 5/4=2765/60-105/12=553/12-105/12=448/12
   • 13/4 . 68/7 – 97/49 . 9/8 =884/28-873/392=221/7-873/392=11503/395
5. Ուղղանկյան լայնությունը 5/2 սմ է, իսկ երկարությունը լայնությունից 7 անգամ մեծ է: Գտե՛ք ուղղանկյան պարագիծն ու մակերեսը:

7×5/2=35/2

(5/2+35/2)x2=80/2=40

5/2×35/2=175/4

1. Թիվը ներկայացրե՛ք երկու սովորական կոտորակների արտադրյալի տեսքով:
   • 12/85
   • 1/16
   • 72/35
   • 8/9
   • 24/75
   • 32/65
2. Կատարե՛ք գործողությունները:
   • 2/5 . (1/2 + 3/4 + 1/8)=22/40
   • 3/7 . 2/4 + 5/2 . 3/14=21/28
   • 7/3 . 9/4 + 9/4 . 5/12=296/48
   • 7/12 . 12/7 – 11/17 . 17/11=0
3. Կրճատե՛ք կոտորակները
   • 72/60=36/30=18/15=6/5
   • 44/99=4/9
   • 30/12=15/6=5/2
   • 84/66=42/33
   • 132/81=
   • 169/26=13/2
4. Գտե՛ք ուղղանկյունանիստի ծավալը, եթե նրա բարձրությունը 8 սմ է, իսկ հիմքը քառակուսի է, որի կողմը երկու անգամ փոքր է ուղղանկյունանիստի բարձրությունից:

8:2=4

4x4x8=128

1. Կոտորակները բերե՛ք ընդհանուր հայտարարի.
   • 6/21, 23/14 և 8/49
   • 4/121, 3/88 և 5/11
   • 71/64, 5/80 և 32/72
   • 13/36, 15/54 և 3/18
2. Մի ծորակը ավազանը լցնում է 7 ժամում, իսկ մյուսը՝ 5 ժամում: Ավազանի ո՞ր մասը կլցվի 1 ժամում, եթե երկու ծորակներն էլ բացվեն:
3. 1/7+1/5=12/35