«Էրեբունի» պատմահնագիտական արգելոց — թանգարանը հիմնադրվել է 1968թ. հոկտեմբերի 19-ին՝ ի նշանավորումն Երևան քաղաքի 2750-րդ տարեդարձի։ Թանգարանը ստեղծվել է Երևան քաղաքի վարչական սահմաններում գտնվող երեք նշանավոր հնավայրերի՝ Արին բերդ, Կարմիր բլուր և Շենգավիթ, և այդ հնավայրերից հայտնաբերված նյութական մշակույթի մնացորդների և գտածոների հիման վրա։ Արգելոց-թանգարանն այսօր իր գործունեությունն իրականացնում է «Կարմիր բլուր» և «Շենգավիթ» մասնաճյուղերով։ Այն հանդիսանում է հանրության համար այցելելի միակ հնագիտական արգելոց-թանգարանը Երևան քաղաքում և կարևոր ուրարտագիտական կենտրոն տարածաշրջանում։
Էրեբունի թանգարանի շենքը կրկնում է ուրարտական պալատական կառույցների հորինվածքը՝ պահպանելով արտաքին խուլ պատերով ու երդիկավոր հարթ կտուրներով ներքին բակի շուրջ ամփոփված ժողովրդական բնակելի տան տրամաբանական սկզբունքը։ Նախագծի հեղինակներն են ճարտարապետներ՝ Շմավոն Ազատյանն ու Բաղդասար Արզումանյանը, քանդակագործը՝ Արա Հարությունյանը։
«Էրեբունի» թանգարանի հավաքածուն կազմում են Արին բերդ, Կարմիր բլուր, Շենգավիթ հնավայրերից, ինչպես նաև Հայաստանի տարբեր շրջաններից դիպվածով կամ պարբերաբար իրականացվող պեղումներից հայտնաբերված նախաուրարտական, ուրարտական, աքեմենյան, հելլենիստական և վաղ հայկական ժամանակաշրջաններին վերաբերող ավելի քան 12758 հնագիտական առարկաները՝ խմբավորված 161 հավաքածուներում[1]։
Թանգարանի ճարտարապետներն են Շմավոն Ազատյանն ու Բաղդասար Արզումանյանը, շենքի քանդակային լուծումների հեղինակն է քանդակագործ Արա Հարությունյանը։ 1968-1969 թվականներին Արա Հարությունյանն իր հարթաքանդակներով ձևավորում է Էրեբունի թանգարանի շենքը (գլխավոր ճակատամուտք՝ «Արգիշտի թագավորը և քաղաքի հիմնադիրները», հարավային ճակատամուտքը՝ «Առյուծաորս», հյուսիսային ճակատամուտք՝ «Խալդ աստվածը»)։ Թանգարանի քանդակային ձևավորումը հնագույն Ուրարտու պետության պատմությունն է՝ ներկայացված պլաստիկ արտահայտչամիջոցներով։ Էրեբունի թանգարանի քանդակազարդման համար 1970 թվականին Արա Հարությունյանը թանգարանի շենքի հարթաքանդակների համար արժանացել է ԽՍՀՄ ճարտարապետների միության դիպլոմի։
Ժամանակով մի քաղաք է եղել՝ նուկիմ անունով: Անունը կա, բայց տեղը մինչև հիմա հայտնի չէ: Այս քաղաքը ցուրտ է եղել՝ երկու ձմեռ, մի ամառ: Մի օր ժողովուրդը հարայ-հրոցով հավաքվում, ափ է առնում քաղաքի առաջավոր մարդկանց դռները.
-Էս քաղաքում էլ ապրել չի լինի, սառանք, ախպեր, սառանք: Ելեք պատգամ գնացեք թագավորի մոտ, գնացեք, թագավորին ասեք, թե որ երկու ամառ, մեկ ձմեռ չանի՝ մենք էս քաղաքում է՜լ մնացողը չենք:
– Ժողովրդի կամքը սուրբ է, – ասում են առաջնորդները, որ քաղաքի խելոքներն են լինում, խորհրդի են նստում և որոշում թագավորի մոտ գնալ խնդրելու և, թագավորի սիրտը շահելու համար էլ մի քսակ ոսկի նվեր են տանում ժողովրդի կողմից: Շինում են մի երկար նիզակ, նիզակի ծայրից կախում են քսակը և «քագավոր, որտեղ ես, գալիս ենք քեզ մոտ», ասում են քաղաքի առաջավորներն ու ճամփա ընկնում:
Մի ավանի միջով անցնելիս տեսնում են խանութպանին մեկը կրակի բոցի պես մի բան է ծախում: Դրա տեսքը շատ է հրապուրում Նուկիմ քաղաքի պատգամավորներին:
– Էտ ի՞նչ ես ծախում, ախպեր, – հարցնում են նրանք:
– Տաքդեղ, – պատասխանում է խանութպանը:
Առաջին անգամն են տեսնում տաքդեղը, առաջին անգամն են լսում տաքդեղ անունը:
-Ուտելու բա՞ն է, – հարցնում են նրան:
– Ուտելու բան է, բա՜ ոնց, – պատասխանում է խանութպանը:
– Որ էտպես է, մի կշեռք էտ ասածիցդ տուր:
Ավագ պատգամավորը տաքդեղից մի հատ կծում է, բերանը մրմռում է, աչքերը արցունքոտվում են, նետում է մյուսին, սա էլ մի կտոր կծում է, նետում է մյուսին: Էսպես մինչև վերջին պատգամավորը: Բերանները մրմռալով, աչքերը արցունքոտելով, խանութպանին հայհոյելով՝ շարունակում են ճանապարհը: Մի ուրիշ ավանով անցնելիս տեսնում են խանութպանի առաջ սալաների վրա դարսված… չեն իմանում ինչ:
– Էտ ի՞նչ ես ծախում, ախպեր:
– Խաղող:
Առաջին անգամն են տեսնում խաղողը, առաջին անգամն են լսում խաղողի անունը:
– Ուտելու բա՞ն է,- հարցնում են նրանք:
– Էն էլ ոնց, – պատասխանում է խանութպանը:
– Դե, մի կշեռք տո՛ւր:
Վճարում են, առնում, ուտում, համը բերաններն է մնում: Շրթունքները լիզելով, խանութպանին օրհնելով` շարունակում են ճանապարհը:
После того как никто не захотел слушать Незнайкину музыку, он решил стать художником. Пришел он к художнику Тюбику и говорит:
— Слушай, Тюбик, я тоже хочу быть художником. Дай мне каких-нибудь красок и кисточку.
Тюбик подарил Незнайке свои старые краски и кисточку. В это время к Незнайке пришёл его друг, Гунька.
Незнайка говорит:
— Садись, Гунька, сейчас я тебя рисовать буду.
Гунька обрадовался, сел поскорее на стул, и Незнайка принялся его рисовать. Ему хотелось изобразить Гуньку покрасивее, вот он и нарисовал ему красный нос, зеленые уши, синие губы и оранжевые глаза. Гуньке хотелось поскорее увидеть свой портрет. От нетерпения он не мог усидеть спокойно на стуле и все время вертелся.
— Не вертись, не вертись, — говорил ему Незнайка, — а то непохоже получится.
— А сейчас получается похоже? — спросил Гунька.
— Очень похоже, — ответил Незнайка и пририсовал ему фиолетовой краской усы.
— Ну-ка, покажи, что получилось! — попросил Гунька, когда Незнайка окончил портрет.
Незнайка показал.
— Да разве я такой? — закричал Гунька в испуге.
— Конечно, такой. Какой же еще?
— А усы зачем нарисовал? У меня ведь усов нету.
— Ну, вырастут когда-нибудь.
— А нос почему красный?
— Это чтоб было красивее.
— А волосы почему голубые? Разве у меня голубые волосы?
— Голубые, — ответил Незнайка. — Но, если тебе не нравится, я могу сделать зеленые.
— Нет, это плохой портрет, — сказал Гунька. — Дай я его порву.
— Зачем же уничтожать художественное произведение? — ответил Незнайка.
Гунька хотел отнять у него портрет, и они принялись драться. На шум прибежали Знайка, доктор Пилюлькин и остальные малыши.
— Вы чего деретесь? — спрашивают.
— Вот, — закричал Гунька, — рассудите вы нас: скажите, кто здесь нарисован? Правда, это не я?
— Конечно, не ты, — ответили малыши. — Тут какое-то пугало огородное нарисовано.
Незнайка говорит:
— Вы не догадались потому, что здесь подписи нет. Я сейчас подпишу, и все будет понятно.
Он взял карандаш и подписал под портретом печатными буквами: «ГУНЬКА». Потом повесил портрет на стене и сказал:
— Пусть висит. Все могут смотреть, никому не запрещается.
Гунька обиделся и ушел домой, а Незнайка вечером не лег спать.
Когда все уснули, он взял краски и принялся всех рисовать. Пончика нарисовал таким толстым, что он даже не поместился на портрете. Торопыжку нарисовал на тоненьких ножках, а сзади зачем-то пририсовал ему собачий хвост. Охотника Пульку изобразил верхом на Бульке. Доктору Пилюлькину вместо носа нарисовал градусник. Знайке неизвестно для чего нарисовал ослиные уши. Словом, всех изобразил в смешном и нелепом виде.
К утру он развесил эти портреты на стенах и сделал под ними надписи, так что получилась целая выставка.
Первый проснулся доктор Пилюлькин. Он увидел на стене портреты и стал смеяться.
— Молодец, Незнайка! — говорил доктор Пилюлькин. — Никогда в жизни я так не смеялся!
Наконец он остановился возле своего портрета и строго спросил:
— А это кто? Неужели это я? Нет, это не я. Это очень плохой портрет. Ты лучше сними его.
— Зачем снимать? Пусть повисит, — ответил Незнайка.
Доктор Пилюлькин обиделся и сказал:
— Ты, Незнайка, видно, больной. У тебя что-то с глазами случилось. Когда это ты видел, чтобы у меня вместо носа был градусник? Придется тебе на ночь касторки дать.
Незнайка очень не любил касторку. Он испугался и говорит:
— Нет-нет! Теперь я сам вижу, что портрет плохой.
Он поскорей снял со стены портрет Пилюлькина и порвал его.
Вслед за Пилюлькиным проснулся охотник Пулька. И ему портреты понравились. Он чуть не лопнул со смеху, глядя на них. А потом он увидел свой портрет, и настроение у него сразу испортилось.
— Это плохой портрет, — сказал он. — Не похож на меня. Ты сними его, а то я не буду тебя с собой на охоту брать.
Пришлось Незнайке и охотника Пульку со стены снять. Так было со всеми. Всем нравились портреты других, а свои не нравились.
Самым последним проснулся Тюбик, который, по обыкновению, спал дольше всех. Когда он увидел на стене свой портрет, то страшно рассердился и сказал, что это не портрет, а бездарная, антихудожественная мазня. Потом он сорвал со стены портрет и отнял у Незнайки краски и кисточку.
На стене остался один Гунькин портрет. Незнайка снял его и пошел к своему другу.
— Хочешь, Гунька, я подарю тебе твой портрет? А ты за это со мной помиришься, — предложил Незнайка.
Гунька взял портрет, порвал его на кусочки и сказал:
— Ладно, мир. Только если еще хоть раз нарисуешь, ни за что не стану мириться.
— А я никогда больше не буду рисовать, — ответил Незнайка. — Рисуешь, рисуешь, а никто даже спасибо не скажет, все только ругаются. Не желаю больше художником быть.
2. ПОСЛЕТЕКСТОВЫЕ ВОПРОСЫ
Почему Незнайка решил стать художником?
Потому что никто не захотел слушать музыку, он решил стать художником.
2. Каким Незнайка нарисовал своего друга Гуньку?
Незнайка нарисовал Гуньку красный нос, зеленые уши, синие губы и оранжевые глаза, и фиолетовой краской усы.
3. Почему Гунька захотел порвать рисунок?
Потому что рисунок не был похожим на Гуньку.
4. Что делал Незнайка всю ночь?
Незнайка всю ночь нарисовал всех.
5. Как Незнайка изобразил своих друзей?
Пончика нарисовал таким толстым, что он даже не поместился на портрете. Торопыжку нарисовал на тоненьких ножках, а сзади зачем-то пририсовал ему собачий хвост.
6. Почему всем нравились портреты других, а свои не нравились?
Потому что все замечали их портрет не правильный а когда смотрели на других портретов они не видели.
7. Почему Незнайка передумал быть художником?
Потому что рисуешь, рисуешь, а никто даже спасибо не скажет, все только ругаются.
Անհայտ արտադրիչ գտնելու համար պետք է արտադրյալը բաժանել
հայտնի արտադրիչի վրա:Թիվը չի կարելի բաժանել 0-ի վրա:
Գտի՛ր անհայտ արտադրիչը.
3715 = 5 x 743
2460 = 3 x 720
5082 = 121 x 42
477 x 5=2385
70 x 108 =7560
294=7 x 42
Հաշվի՛ր արտադրության արժեքը.
32 x (324 — 216) + 5166 : (5423 — 5381)= 32 x 108= 3456 + 123 = 3579
Համեմատի՛ր.
35 կմ 900 մ – 750 մ և 35 200 մ- 200 մ
82 կմ 600 մ – 550 մ և 82 400 մ – 300 մ
4. Հետևյալ թվերը դասավորիր աճման կարգով:
45,274,12,563,2140,4,37,10
5. Եթե մայրիկը Սոնային տա ևս 300 դրամ, ապա Սոնան կունենա այնքան գումար, որքան ունի եղբայրը: Հաշվի՛ր, թե նրանցից յուրաքանչյուր որքա՞ն գումար ունի, եթե նրանք միասին ունեն 2500 դրամ:
Մենք նոյեմբերի 16-ին գնացել ենք Ավետիք Իսահակյանի տուն-թանգարան։Այնտեղ լիքը գունագեղ նկարներ և տարբեր հետաքրքիր գրքեր կային։Ես նաև տեսա արձաններ։Հետո մենք մտանք Ավետիք Իսահակյանի աշխատասենյակը։Նրա սեղանի վրա դրված էր աղջիկն ու եղնիկը արձանը։Կողքի ննջարանում դրված էր նրա մահճակալը, որտեղ նա մահացել էր։ Դրանից հետո մենք մեր ձեռքով գիրք պատրասեցինք, վերնագիրը դրեցինք <<Արջն ու օձը>>, բերեցինք տուն, որպեսզի կարդանք։Տուն հասնելուն պես ես կարդացի առակը, այն ինձ շատ դուր եկավ։Վերջում մենք նկարվեցինք և տուն եկանք։
