1. Հաշվել խորանարդի ծավալը, եթե բոլոր կողերի երկարությունների գումարը 144 է:
   Լուծում 144x144x144=2985984
   Պատ․՝ V=2985984 սմ
2. Առաջին ուղղանկյունանիստի ծավալը 80 մ խորանարդ է, իսկ երկրորդ ուղղանկյունանիստի ծավալը 100 խորանարդ: Որքա՞նով են նրանց բարձրությունները տարբերվում, եթե ուղղանկյունանիստի հատակի մակերեսը 20 մ քառակուսի է:
   Լուծում 80:20=4  100:20=5  5-4=1
   Պատ․՝ 1 մ
3.  Որքա՞ն է ամենամեծ երկնիշ թվի և ամենափոքր եռանիշ թվի գումարը:
   Լուծում 99+100=199
   Պատ․՝ 199
4.  Հաշվել այն խորանարդի ծավալը, որի կողմը 20 սմ: Ծավալը արտահայտել լիտրերով, հիշելով որ 1000 սմ խոր= 1 լիտր:
   Լուծում 20x20x20=8000   8000:1000=8
   Պատ․՝ 8 լիտր
5. Սովորողները որոշեցին գնալ Ջերմուկ հանգստանալու: Նրանք 100 հոգի էին և պետք է վարձակալեին 18 և 14 տեղանոց ավտոբուսներ: Որից քանի՞ հատ պատվիրեցին, եթե գիտենք որ նրանց ընդհանուր թիվը 6 էր:
6. Գտե՛ք ուղղանկյունանիստի ծավալը, եթե նրա կողմերն են՝
   • 7 սմ, 11 սմ, 3 սմ
     Լուծում 7x11x3=231
     Պատ․՝ 231 սմ
   • 2 մ, 5 դմ, 10 սմ
     Լուծում 2×100=200  5×10=50   200x50x10=100000
     Պատ․՝ 100000 սմ
   • 4 դմ, 7 դմ, 12 դմ
     Լուծում 4x7x12=336
     Պատ․՝ 336 դմ
7. Ո՞ր ուղղանկյունանիստի ծավալն է ավելի մեծ՝ 17 սմ, 15 սմ, 14 սմ կողմեր ունեցողի՞նը, թե՞ 11 սմ, 23 սմ, 10 սմ:
   Լուծում  17x15x14=3570       11x23x10=2530
   Պատ․՝ 3570>2530
8. Արտահայտե՛ք խորանարդ դեցիմետրերով.

343000 սմ խոր.
343000 սմ = 34300 դմ

17280000 սմ խոր.
17280000 սմ = 1728000 դմ

9. Հաշվե՛ք

• 3551 : 67 — 2236 : 43 — 1 : 1 = 53-52-1=0
• 5994 : 74 + 10010 : 182 — 87=81+55-87=49
• 5952 : 93 + 20808 : 18 — 109=64+1156=122010. Գտե՛ք խորանարդի մակերևույթի մակերեսը (բոլոր նիստերի մակերեսների գումարը), եթե նրա կողմը 5 սմ:
  Լուծում 5×6=30
  Պատ․՝ 30 սմ

Թվաբանական խաչբառներ

1. Որքա՞ն է փռված անկյան աստիճանային չափը:

180

2.Որքա՞ն է ուղիղ անկյան աստիճանային չափը:

90

4.Կատարե՛ք բաժանում

9373 : 721 =13

27200 : 425 =64

39240 : 120 =327

32054 :682 =47

1․ Գրադարանում կա 54600 գեղարվեստական և 3640 գիտական գիրք։ Քանի՞ անգամ է գրադարանում եղած գեղարվեստական գրքերի քանակն ավելի գիտականների քանակից։

Լուծում

54600։3640=15

2․ 8 փոքր տակառների ընդհանուր տարողությունը 96լ ։ Քանի՞ լիտր հեղուկ կտեղավորվի 7 մեծ տակառներում, եթե նրանցից յուրաքանչյուրի տարողությունը 19 լ-ով ավելի է, քան փոքր տակառինը։

96:8=12

12+19=31

31×7=217

3․ Ունենք 1 սմ երկարությամբ 42 ձողիկ։ Հնարավո՞ր է արդյոք այդ ձողիկներով կազմել 12 սմ և 9 սմ կողմերով ուղղանկյուն։

12×2+9×2=24+18=42

Պատ՝․P=12×2+9×2=42

4․ Վերցված է մի թիվ։ Եթե նրան գումարենք 15 և ստացված գումարը բազմապատկենք 4-ով, ապա կստացվի 80։  Ո՞րն է այդ թիվը։

80:4=20

20-15=5

Պատ՝․5

5․ Խանությում գործվածքի իրար հավասար երկու  կտորներ կային։ Երբ առաջին կտորից վաճառեցին 16 մ, իսկ երկրորդից՝ 28մ, առաջինում 3 անգամ ավելի գործվածք մնաց, քան երկրորդում։ Սկզբում քանի՞ մետր գործվածք կար յուրաքանչյուր կտորում։

28-16=12

12:2=6

6×3=18

18+16=34

6․ Սեղանին դրված են 4 տեսակ մատիտներ: Սև մատիտները 6 հատ են, կապույտ մատիտները սև մատիտներից 5 հատով ավել են, կարմիր մատիտները կապույտ մատիտներից 3 հատով պակաս են, իսկ կանաչ մատիտները 2 հատով ավել են, քան կապույտ և կարմիր մատիտները միասին: Քանի՞մատիտ կա սեղանին:

6+5=11

11-3=8

11+8+2=21

21+11+8+6=46

7․

Թունելով իրար ընդառաջ շարժվում են երեքական ավտոմեքենաներ, ինչպես պատկերված է նկարում: Մեքենաներն իրար կողքով անցնել չեն կարող, սակայն թունելի հատվածներից մեկում կա խոռոչ, որտեղ տեղավորվում է մեկ ավտոմեքենա: Վարորդներին օգնեք շարունակել իրենց ճանապարհը:

 

 

 

 

 

1. Բերեք շրջանաձև առարկաների օրինակներ։

Սեղան, ափսե, կոճակ, գորգ, բաժակ, բարձ, ժամացույց, ջահ, հայելի, ակնոց, պատուհան։

• Գծեք մի շրջանագիծ, որի շառավիղը 4 սմ է։ Ինչի՞ է հավասար այդ շրջանագծի տրամագիծը։

2×4=8

• Գծեք մի շրջանագիծ, որի տրամագիծը 10սմ է։ Ինչի՞ է հավասար այդ շրջանագծի շառավիղը ։

10:2=5

• Ուղիղը հատում է շրջանագիծը A և B կետերում։ Ի՞նչ կետով պետք է անցնի այդ ուղիղը, որպեսզի AB հատվածն ունենա հնարավոր ամենամեծ երկարությունը։

Կենտրոնով

• Որտե՞ղ է գտնվում այն կետը, որի հեռավորությունը շրջանագծի կենտրոնից հավասար է շրջանագծի շառավղին։

Շրջանագծի ցանկացած կետում։

• Գծեք մի շրջանագիծ, նրա վրա նշեք մի կետ և այդ կետից տարե՛ք տրամագիծ, շառավիղ և լար։ Համեմատե՛ք դրանք։ Ո՞րն է դրանցից ամենաերկարը, իսկ ո՞րը ամենակարճը։

Ամենաերկար – տրամագիծ

ամենակարճ – շառավիղ

• 2 շրջանագծի կենտրոնների հեռավորությունը 10սմ է։ Շրջանագծերի շառավիղներն են՝ 2սմ և 5սմ։ Կհատվե՞ն արդյոք այդ շրջանագծերը։

Քանի որ 2+5=7 շրջանագծերը չեն հատվի։

• 2 շրջանագծի կենտրոնների հեռավորությունը 10սմ է։ Շրջանագծերի շառավիղներն են՝ 4սմ և 7սմ։ Կհատվե՞ն արդյոք այդ շրջանագծերը։

Քանի որ 4+7=11 շրջանագծերը կհատվեն։

• Գծե՛ք մի շրջանագիծ։ Ապա տարե՛ք 3 ուղիղ այնպես, որ 1-ինը չհատի շրջանագիծը, 2-րդը շրջանագծի հետ ունենա 1 ընդհանուր կետ, իսկ 3-րդը՝ 2 ընդհանուր կետ։

10․ Գծե՛ք 4սմ շառավղով մի շրջանագիծ։ Դրա մեջ նշե՛ք մի A կետ, իսկ նրանից դուրս՝ մի B կետ։ Համեմատե՛ք շրջանի կենտրոնից այդ կետերի ունեցած հեռավորությունները շրջանի շառավղի հետ։ AB հատվածը կհատի՞ արդյոք շրջանագիծը։

Թեմա՝ Ինքնուրույն աշխատանք

1.Կատարե՛ք գործողությունները

(228: 19 + 910) x (728 : 182 + 85) =82058

(1163 — 825 : 33) x (3444 : 12 + 78) =415370

2.Կատարի՛ր մնացորդով բաժանում.

1. 154 : 8 =19 (2 մն)
2. 53 : 7 =7 (4 մն)

3.Հաշվե՛ք

8 մ 3 սմ 1 մ + 20 սմ 9 մմ =9 մ 23 սմ 9 մմ

8 ժ 30 վ – 5 ժ 15 վ =3 ժ 15 վ

4.AC հատվածի երկարությունը 6սմ 7մմ է, BC հատվածինը՝ 8 սմ 4 մմ: Գտի՛ր AB հատվածի երկարությունը միլիմետրերով:

Լուծում

67+84=151

Պատ.՝151 մմ

5.Երկու ներկարար պետք է ներկեին 120 մ երկարությամբ ցանկապատը: Մինչև կեսօր առաջին ներկարարը կատարեց ամբողջ աշխատանքի ½-ը, իսկ երկրորդը՝ 1/3-ը: Ի՞նչ երկարություն ուներ ցանկապատի դեռ չներկված մասը:

Լուծում

120:2=60

120:3=40

120-(60+40)=20

Պատ.՝20մ:

6.Խանութում ստացան 50 ձեռքի ժամացույց՝ մի մասը երեք սլաքով, մյուս մասը երկու սլաքով: Բոլոր ժամացույցների սլաքների քանակը 123 էր: Յուրաքանչյուր տեսակի քանի՞ ժամացույց էր ստացվել խանութում:

Լուծում

123-2×50=23

50=23=27

Պատ.23, 27 ժամացույց:

Թեմա՝ Ինքնուրույն աշխատանք

1.Կատարե՛ք գործողությունները

(228: 19 + 910) x (728 : 182 + 85) =82058

(1163 — 825 : 33) x (3444 : 12 + 78) =415370

2.Կատարի՛ր մնացորդով բաժանում.

1. 154 : 8 =19 (2 մն)
2. 53 : 7 =7 (4 մն)

3.Հաշվե՛ք

8 մ 3 սմ 1 մ + 20 սմ 9 մմ =9 մ 23 սմ 9 մմ

8 ժ 30 վ – 5 ժ 15 վ =3 ժ 15 վ

4.AC հատվածի երկարությունը 6սմ 7մմ է, BC հատվածինը՝ 8 սմ 4 մմ: Գտի՛ր AB հատվածի երկարությունը միլիմետրերով:

Լուծում

67+84=151

Պատ.՝151 մմ

5.Երկու ներկարար պետք է ներկեին 120 մ երկարությամբ ցանկապատը: Մինչև կեսօր առաջին ներկարարը կատարեց ամբողջ աշխատանքի ½-ը, իսկ երկրորդը՝ 1/3-ը: Ի՞նչ երկարություն ուներ ցանկապատի դեռ չներկված մասը:

Լուծում

120:2=60

120:3=40

120-(60+40)=20

Պատ.՝20մ:

6.Խանութում ստացան 50 ձեռքի ժամացույց՝ մի մասը երեք սլաքով, մյուս մասը երկու սլաքով: Բոլոր ժամացույցների սլաքների քանակը 123 էր: Յուրաքանչյուր տեսակի քանի՞ ժամացույց էր ստացվել խանութում:

Լուծում

123-2×50=23

50=23=27

Պատ.23, 27 ժամացույց:

1. Հաշվեք  12 սմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։

խորանադի ծավալն 12x12x12=1728 սմ. խոր.

մակերևույթի մակերեսը12×12=144 սմ. քառ․

1. Հաշվեք  14 դմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։

խորանադի ծավալն 14x14x14=2744 սմ. խոր.

մակերևույթի մակերեսը14×14=196 սմ. քառ

1. Հաշվեք  19 սմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։

խորանադի ծավալ 19x19x19=6859 սմ. խոր.

մակերևույթի մակերեսը 19×19=361 սմ. քառ

1. Հաշվեք  15 մմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։

խորանադի ծավալն 15x15x15=3375 սմ. խոր.

մակերևույթի մակերեսը 15×15=225 սմ. քառ

1. Հաշվեք  4 դմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։

խորանադի ծավալն 4x4x4=64 սմ. խոր.

մակերևույթի մակերեսը 4×4=16 սմ. քառ

1. Հաշվեք  21 սմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։

խորանադի ծավալն 21X21X21=9261սմ. խոր.

մակերևույթի մակերեսը 21×21=441սմ. քառ

1. Հաշվեք  11 դմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։

խորանադի ծավալն 11X11X11=1331սմ. խոր.

մակերևույթի մակերեսը11X11=121 սմ. քառ

1. Հաշվեք  14 մմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։

խորանադի ծավալն 14x14x14=2744 սմ. խոր.

մակերևույթի մակերեսը14×14=196 սմ. քառ

1. Հաշվեք  21 սմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։

խորանադի ծավալն 21X21X21=9261 սմ. խոր.

մակերևույթի մակերեսը 21×21=441սմ. քառ

1. Հաշվեք  1 դմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։

խորանադի ծավալն 1x1x1=1սմ. խոր.

մակերևույթի մակերեսը1×1=1սմ. քառ

Ուղանկյան  երկարությունը  հավասար  է  18  սմ  իսկ  լայնությունը  երկու  անգամ  փոքր  է  ու  հաշվեք  ուղանկյունից  ու  հաշվեք  այդ    ուղանկյան  կիսապարագիծե  և  մակերեսե  A  B  հատվածը  վրա  նշվգած   է  M  N  կետերը  այնպես  որ  A  M  հավասար  է  17սմ  M  N  հավասար  է  22  իսկ  N  B  15  որքան  է    A  B  երկարությունե։  18×3=27