Ապրիլի 3

Հայաստանը և պարսկա-բյուզանդական մրցակցությունը VI դարում

Հարցեր և առաջասրանքներ

1. Ինչպե՞ս էին տարբերվում Բյուզանդիայի և Սասանյանների վարած քաղաքականությունները Հայաստանի երկու հատվածների նկատմամբ:

Բյուզանդիան տարածում էր հելլենիզմը, Սասանյանները՝ զրադաշտականությունը։

2. Ինչո՞վ էր պայմանավորված պարսկա-բյուզանդական 20-ամյա պատերազմը:

Պատերազմը սկսվեց Հայաստանի ու Լևանտի վերահսկման համար։

3. Հիմնավորի՛ր: Ինչո՞ւ էին կարևոր տիեզերաժողովները և դրանց նկատմամբ Հայոց եկեղեցու վերաբերմունքը:

Տիեզերաժողովները ձևավորում էին դոգմաները, Հայոց եկեղեցին մերժեց դրանք։

4. Փոփոխություն և շարունակականություն

Ի՞նչ ես կարծում, ի՞նչ առավելություն տվեց Հայոց եկեղեցուն Դվինի 554 թ. ժողովը:

Դվինի ժողովը (554 թ.) ամրապնդեց եկեղեցու անկախությունը։

5. Ի՞նչ հետևանքներ ունեցան Հուստինիանոս I-ի վերափոխությունները հայ նախարարների համար:

Հուստինիանոսը սահմանափակեց նախարարների իշխանությունը։

6. Ինչո՞ւ թե՛ Պարսկաստանը, թե՛ Բյուզանդիան որդեգրեցին հայկական զորքերը երկրից դուրս տեղակայելու նոր քաղաքականություն:

Զորքերը տեղակայվում էին դուրս, նվազեցնելու ապստամբությունները։

7. Պատկերացրու, որ դու 571 թ. հակապարսկական ապստամբության առաջնորդ Վարդան Մամիկոնյանը՝ Կարմիր Վարդանն ես: Ի՞նչ գնահատական կտաս ապստամբությանը, երբ 571 թ. Հայաստանը հերթական անգամ բաժանվի Պարսկաստանի և Բյուզանդիայի միջև։

Արդյո՞ք ապստամբության արդյունքները կբացատրես Բյուզանդիայի խաբեությամբ կամ ապստամբների միամտությամբ։ Իսկ գուցե մեկ այլ մեկնաբանությո՞ւն կտաս:

Ապստամբությունը հերոսական էր, բայց Բյուզանդիան դավաճանեց։

Ապրիլի 3

Արաբական խալիֆայության տիրապետությունը Հայաստանում. պայքար անկախության վերականգնման համար

Հարցեր և առաջադրանքներ.

1. Ի՞նչ գաղափարներ էին քարոզում պավլիկյանները: Արդյո՞ք շարժումը միայն բացասական հետևանքներ ունեցավ Հայաստանի համար:

Պավլիկյանները մերժում էին եկեղեցին նպաստեցին հակաֆեոդալական պայքարին։

2. Ի՞նչ քաղաքականություն էին վարում արաբները Հայաստանում այն նվաճելուց հետո: Ինչո՞ւ:

Արաբները հաստատեցին հարկային և ռազմական վերահսկողություն։

3. Որքանո՞վ էր արդարացված 652 թ. հայ-արաբական պայմանագիրը. մանրամասնիր՝ քննարկելով պայմանագրի կետերը:

Պայմանագիրը ապահովեց խաղաղություն, բայց պահպանեց կախվածությունը։

4. Ի՞նչ հետևանքներ ունեցան նախարարական տոհմերի համար հակաարաբական ապստամբությունները: Որո՞նք էին այդ ապստամբությունների դրական և բացասական կողմերը:

Ապստամբությունները թուլացրին նախարարներին բայց ընդգծեցին անկախության ձգտումը։

5. Ինչո՞վ էր պայմանավորված Բյուզանդիայի քաղաքականության մեղմացումը հայերի նկատմամբ:

Բյուզանդիան մեղմեց քաղաքականությունը հայերին դաշնակից դարձնելու համար։

6. Որքանո՞վ էին արդարացված Մամիկոնյանների և Բագրատունիների խմբավորումների մոտեցումները. հիմնավորի՛ր և փաստարկի՛ր:

Մամիկոնյանները կռվում էին, Բագրատունիները՝ բանակցում, երկուսն էլ հիմնավոր էին։

7. Պատկերացրո՛ւ, որ դու ապրում ես Դվին քաղաքում, և քո հայրն իր պապից մեծ գրադարան է ժառանգել, որը պետք է Նախիջևանից տեղափոխեք Դվին: Գրքերը դասավորելիս դու տեսնում ես այնտեղ պավ- լիկյանների սրբազան գիրքը՝ «Զորությունը»։

Ինչպիսի՞ն կլինի քո արձագանքը։ Ինչո՞ւ։

Կզարմանայի, բայց կհետաքրքրվեի։

Փետրվարի 27

Փետրվար ամսվա ամփոփիչ աշխատանք

1)Երկու զուգահեռ ուղիղներ հատողով հատելիս խաչադիր անկյունների աստիճանային չափերի գումարը հավասար է 210°-ի: Հաշվել այդ անկյունների մեծությունները:

Անկյունները 105 են

2)Զուգահեռ ուղիղների զույգը ուղղով հատելիս առաջացած
անկյուններից մեկի աստիճանային չափը 105° է։ Որոշել
մնացած անկյունների մեծությունները։

75,105,75

3)ABC եռանկյան մեջ A անկյան մեծությունը 25° է, իսկ B գագաթում արտաքին անկյան մեծությունը՝ 70°։ Հաշվել C անկյան մեծությունը:

C=45

4)Հավասարասրուն եռանկյան երկու կողմերի երկարություններն են 5 սմ և 2 սմ: Ինչի՞ է հավասար երրորդ կողմի երկարությունը:

Երրորդ կողմի երկարություն 2սմ է

Փետրվարի 22

Կրճատ բազմապատկման բանաձևեր։ Քառակուսիների տարբերությունը

Քառակուսիների տարբերության բանաձևը՝ a2−b2 = (a−b)(a+b)

Երկու թվերի քառակուսիների տարբերությունը հավասար է այդ թվերի գումարի և տարբերության արտադրյալին:

(a−b)⋅(a+b)=a⋅a+a⋅b−b⋅a−b⋅b=a2+ab−ab−b2=a2−b2

Օրինակ․

Բանաձևի օգնությամբ՝

(x−3)(x+3)=x2−32=x2−9

(4x−y)(4x+y)=(4x)2−y2=16x2−y2

Առաջադրանքներ․

1)Արտահայտությունը ներկայացրեք քառակուսու տեսքով․

ա)121 =12

բ)x

գ)1/4p=(21p)2

դ)0,25x

ե)9/4x4q=(23x2q)2

2)Արտահայտությունը ներկայացրեք բազմանդամի տեսքով․

ա)(p + q)(p — q) = p2−q2

բ)(2 — b)(b + 2) = 

գ)(m + 1)(m — 1) = m21

դ)(7 — n)(7 + n) = 49n2

3)Օգտագործելով քառակուսիների տարբերության բանաձևը՝ պարզեցրեք արտահայտությունը։ Սկզբում արտահայտությունը ներկայացրեք քառակուսիների տարբերության տեսքով, այնուհետև պարզեցրեք աստիճանի գրառումը։

Օրինակ՝

(3a — 2b)(3a + 2b) = (3a)2 — (2b)2 = 9a2 — 4b2

ա)(x + 2y)(x — 2y) =

բ)(2a + b)(2a — b) =

գ)(3m — n)(3m + n) =

դ)(4y — 7x)(7x + 4y) =

ե)(11a — 13b)(11a + 13b) =

Լրացուցիչ աշխատանք․

1)Արտահայտությունը ներկայացրեք քառակուսու տեսքով․

ա)49

բ)a6

գ)4x2 y6

դ)25m2n6

(5mn3)2

2)Արտահայտությունը ներկայացրեք բազմանդամի տեսքով․

ա)(a — b)(a + b) = 

բ)(c + d)(d — c) = 

գ)(y — x)(x + y) = 

դ)(a — 3)(3 + a) = a29

3)Օգտագործելով քառակուսիների տարբերության բանաձևը՝ պարզեցրեք արտահայտությունը։ Սկզբում արտահայտությունը ներկայացրեք քառակուսիների տարբերության տեսքով, այնուհետև պարզեցրեք աստիճանի գրառումը։

ա)(p — 7q)(7q + p) = 

բ)(2a — 3b)(2a + 3b) = 

գ)(5x + 4y)(4y — 5x) = 

դ)(4p — 1)(1 + 4p) = 16p21

ե)(5m + 8n)(8n — 5m) = 25m264n2

Փետրվարի 19

Գումարի և տարբերության խորանարդը

Երկու թվերի գումարի խորանարդը հավասար է առաջին թվի խորանարդին գումարած առաջին թվի քառակուսու և երկրորդի եռապատիկ արտադրյալը, գումարած առաջին թվի և երկրորդի քառակուսու եռապատիկ արտադրյալը, գումարած երկրորդ թվի խորանարդը։

(a+b)3 =(a+b)2(a+b)

(a + b)3 = a3 + 3a2b + 3ab2 + b3

Երկու թվերի տարբերության խորանարդը հավասար է առաջին թվի խորանարդից հանած առաջին թվի քառակուսու և երկրորդի եռապատիկ արտադրյալը, գումարած առաջին թվի և երկրորդի քառակուսու եռապատիկ արտադրյալը, հանած երկրորդ թվի խորանարդը։

(a-b)3 =(a-b)2(a-b)

(a — b)3 = a3 — 3a2b + 3ab2 — b3

Առաջադրանքներ․

1)Արտահայտությունը գրեք բազմանդամի տեսքով․

(m-n)3 =m3 3m2n+3mn2n3

(x+1)3 = x3 +3x2+3x+1

(p-3)3 = p3 9p2+27p27

(2a+1)3 =

(a-2)3 =

(m-4)3 =

2)Արտահայտությունը գրեք երկանդամի աստիճանի տեսքով․

ա)a2 — 2ab + b2 =

բ)a2 + 4a + 4 =

գ)a2 + 6a + 9 =

դ)a2 — 10a + 25 =

3)Գրեք․

ա) a-ի և b-ի տարբերությունը

բ) a-ի և b-ի տարբերության քառակուսին

գ)a-ի և b-ի քառակուսիների տարբերությունը

դ)a-ի և b-ի տարբերության խորանարդը

4)Արտահայտությունը գրեք բազմանդամի տեսքով․

(x-y)3 =

(x+2)3 =

(x-1)3 =

(x-2)3 =

(2b+3)3 =

(x-3)3 =

5)Գրեք․

ա) a-ի և b-ի գումարը

բ) a-ի և b-ի գումարի քառակուսին

գ)a-ի և b-ի քառակուսիների գումարը

դ)a-ի և b-ի գումարի խորանարդը

ե)a-ի և b-ի խորանարդների գումարը

զ)a-ի և b-ի կրկնապատիկ արտադրյալը

6)Արտահայտությունը գրեք երկանդամի աստիճանի տեսքով․

ա)a2 + 2ab + b2 =

բ)a2 — 4a + 4 =

գ)a3 + 3a2b + 3ab2 + b3 =

դ)a3 + 6a2b + 12ab2 + 8b3 =

Փետրվարի 19

Գումարի և տարբերության խորանարդը

Երկու թվերի գումարի խորանարդը հավասար է առաջին թվի խորանարդին գումարած առաջին թվի քառակուսու և երկրորդի եռապատիկ արտադրյալը, գումարած առաջին թվի և երկրորդի քառակուսու եռապատիկ արտադրյալը, գումարած երկրորդ թվի խորանարդը։

(a+b)3 =(a+b)2(a+b)

(a + b)3 = a3 + 3a2b + 3ab2 + b3

Երկու թվերի տարբերության խորանարդը հավասար է առաջին թվի խորանարդից հանած առաջին թվի քառակուսու և երկրորդի եռապատիկ արտադրյալը, գումարած առաջին թվի և երկրորդի քառակուսու եռապատիկ արտադրյալը, հանած երկրորդ թվի խորանարդը։

(a-b)3 =(a-b)2(a-b)

(a — b)3 = a3 — 3a2b + 3ab2 — b3

Առաջադրանքներ․

1)Արտահայտությունը գրեք բազմանդամի տեսքով․

(m-n)3 =m3 3m2n+3mn2n3

(x+1)3 = x3 +3x2+3x+1

(p-3)3 = p3 9p2+27p27

(2a+1)3 =

(a-2)3 =

(m-4)3 =

2)Արտահայտությունը գրեք երկանդամի աստիճանի տեսքով․

ա)a2 — 2ab + b2 =

բ)a2 + 4a + 4 =

գ)a2 + 6a + 9 =

դ)a2 — 10a + 25 =

3)Գրեք․

ա) a-ի և b-ի տարբերությունը

բ) a-ի և b-ի տարբերության քառակուսին

գ)a-ի և b-ի քառակուսիների տարբերությունը

դ)a-ի և b-ի տարբերության խորանարդը

4)Արտահայտությունը գրեք բազմանդամի տեսքով․

(x-y)3 =

(x+2)3 =

(x-1)3 =

(x-2)3 =

(2b+3)3 =

(x-3)3 =

5)Գրեք․

ա) a-ի և b-ի գումարը

բ) a-ի և b-ի գումարի քառակուսին

գ)a-ի և b-ի քառակուսիների գումարը

դ)a-ի և b-ի գումարի խորանարդը

ե)a-ի և b-ի խորանարդների գումարը

զ)a-ի և b-ի կրկնապատիկ արտադրյալը

6)Արտահայտությունը գրեք երկանդամի աստիճանի տեսքով․

ա)a2 + 2ab + b2 =

բ)a2 — 4a + 4 =

գ)a3 + 3a2b + 3ab2 + b3 =

դ)a3 + 6a2b + 12ab2 + 8b3 =

Փետրվարի 16

Եռանկյան անկյունների գումարը

Առաջադրանքներ․

1)ABC եռանկյունում <A=25o, <B=47o: Ինչպիսի՞ն է ABC եռանկյունը։

Քանի որ անկյունները դրական են և նրանց գումարը 180 է ապա -ն գոյություն ունի

2)Հայտնի է, որ ABC բութանկյուն եռանկյան C անկյունը 36օ է։ Կարո՞ղ է A անկյունը մեծ լինել 54օ-ից։

3)Տրված է <ABD=34o, <BAC=52o: Գտեք <BDC-ն։

պատասխան 18

4)ABC եռանկյան մեջ <A=40o, <B=69o: Գտեք <C-ն։

5)Հավասարասրուն եռանկյան հիմքի դիմացի անկյունը 120օ է։ Գտեք հիմքին առընթեր անկյունները։

6)Գտեք ABC եռանկյան անկյունները, եթե <A:<B:<C=1:3:5

7)ABC եռանկյունում <A=20o, <B=75o: Ինչպիսի՞ն է ABC եռանկյունը:

Փետրվարի 10

ԳԱՐՈՒՆ

Գարունը այնքա՛ն ծաղիկ է վառել,
Գարունը այնպե՛ս պայծառ է կրկին.
— Ուզում եմ մեկին քնքշորեն սիրել,
Ուզում եմ անուշ փայփայել մեկին։

Այնպե՛ս գգվող է երեկոն անափ,
Ծաղիկներն այնպես նազով են փակվում.
— Շուրջըս վառված է մի անուշ տագնապ,
Մի նոր հուզում է սիրտըս մրրկում…

Անտես զանգերի կարկաչն եմ լսում,
Ւմ բացված սրտում հնչում է մի երգ.
—Կարծես թե մեկը ինձ է երազում,
Կարծես կանչում է ինձ մի քնքուշ ձեռք…

Հարցեր և առաջադրանքներ՝

  1. Անծանոթ բառերը դուրս գրիր և բառարանի օգնությամբ բացատրիր:
  2. Ինչպե՞ս ես հասկանում՝ Գարունը այնքան ծաղիկ է վառել, Իմ բացված սրտում հնչում է մի երգ… պատկերները:
  3. Կանաչ գույնով ներկիր բնության պատկերները, իսկ կարմիր գույնով՝ քնարական հերոսի զգացումներն ու տրամադրությունն արտահայտող պատկերները:
  4. Ցույց տուր անձնական ապրումի և բնապատկերի կապը:
  5. Բացատրիր վերնագիրը, իսկ դո՞ւ ինչպես կվերնագրես:
  6. Գրիր՝ ի՞նչ նկարով կձևավորես «Գարուն» բանաստեղծությունը:
Հոկտեմբերի 17

La mia famigila

mi chiamo Gagik, ho quattro membri della famiglia, mia madre, mio ​​padre, io e mia sorella, il nome di mia madre è Silva, il nome di mio padre è Sargis, il nome di mia sorella è Ellen.  Faccio sport, sono nato a Yerevan, vivo a Yerevan, il mio colore preferito è il nero, amo moltissimo la mia famiglia.
Հոկտեմբերի 8

Հանրահաշիվ

Բնական ցուցիչով աստիճան, դրա հատկությունները

1)Հավասա՞ր են արդյոք միանդամները․

(-6)a2b < 6a2b ոչ

3a3x3y = 3a3x3y այո

ոչ

2)Գտեք միանդամների արտադրյալին հավասար միանդամը․

18a5b4c3

98b3c9e3

96c4e4k2

(-11/5) x (-20/11) = 11×20/5×11 = 1/4 x 1/1 = 4
4a3e3k3

(-1 1/4) x 8/5 = (-5/4) x 8/5 = -2

-2 a4k3p3

3)Աստղանիշի փոխարեն ընտրեք այնպիսի միանդամ, որ ստացվի ճիշտ հավասարություն․

7a3b

3a4c2

85/17bc3

8a2c7

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը).

1)Ներկայացրե՛ք աստիճանի տեսքով.

ա) x 5 ⋅ x 4 = x9

բ) y 3 ⋅ y 4 = y7

գ) a 2 ⋅ a 6 = a8

դ) b 2 ⋅ b 3 = b5

ե) 23 ⋅ 27 = 210

զ) 34 ⋅ 32 = 36

է) x 3 ⋅ x n = x3+n

ը) x n ⋅ x n = xn+n = x2n

թ) x 2 ⋅ x 2n = x2+2n

2)Գտեք միանդամների արտադրյալին հավասար միանդամը․

(-16)e2 k4p3 ⋅ 8e2k3p = (-128)e4k7p4

7k2p2x3 ⋅ (-23)k2p4x2 = (-141) k4p6x5

(-14)a3bc2 ⋅ 4ab2c2 = (-56)a4b3c4

2/3p3x3y2 ⋅ 5/2pxy2 = 10/6p4x4y4 = 1 4/6 p4x4y4

(-4/7)ace2 ⋅ 7/6a2c2e2 = (-28/42)a3c3e4